Twee Suid-Afrikaanse musikante, Annari Breed en DuPreez Strauss, het pas op hul eerste Europese toer vertrek met die doel om Afrikaanse musiek en die groeiende ondersteuning van Suid-Afrikaanse kuns en kultuur in België en Nederland te vier.
Breed en Strauss het op 1 Maart na Vlaandere en Nederland vertrek vir ’n reeks optredes om ’n passie vir Afrikaanse musiek in die buiteland te bevorder. Hul deel hul eksklusiewe dagboekinskrywings met LitNet.
Eerste konsert
Geskryf op Dinsdag 7 Maart in Tervuren, België
Nog voordat ons Suid-Afrika verlaat het, was ons aangenaam verras oor al die mediabelangstelling wat ons toertjie ontlok het: een klein persverklarinkie wat uitgestuur is, het ons reguit tot op RSG, SABC2 en in verskeie koerante (Die Burger, Volksblad, The Times en ander kleiner uitgawes) gekry.
Dit was ’n riem onder die hart om te sien hoe Afrikaanse en Engelse media in Suid-Afrika honger is vir ’n positiewe storie oor Afrikaans – hoe ’n soms onderdrukte taaltjie met ’n soms stormagtige verlede steeds oor kontinente heen harte warmer en vinniger kan laat klop.
In België aangekom, word ons ingeneem in die huis van Hubert Keyaerts, ’n vriend wat ek 19 jaar gelede reeds gemaak het as uitruilstudent toe ek Afrikaans en Nederlands gestudeer het in Bloemfontein. Oor die laaste 19 jaar was Hubert byna elke jaar na Suid-Afrika – hy en soveel ander in sy land kan net nie genoeg kry van die Afrika-son en die diepe verbintenis tussen die Afrikaner en Nederlandstaliges nie.
Ek raak dadelik versot op Hubert se twee kleinseuns, Robbe en Siebe, wat in sy huis rondskarrel. Klein Siebe (3 jaar oud) vra sommer op dag een reeds vir sy oupa of ek Frans praat met hom. Ek vind dit uiters interessant – Siebe het natuurlik in België reeds met Frans te doen gekry, en verstaan dalk ’n paar sinne. En wanneer ek land en sand met hom gesels – ek in Afrikaans en hy in Vlaams – verstaan ons mekaar, hoewel hy nie my taal kan plaas nie.
Die twee dae wat ons saam met Hubert en sy vrou Imelda spandeer voor ons eerste konsert, kry ek kans om breedvoerig ingelig te word oor Hubert se politieke oortuigings – hy is ’n nasionalis, hy beywer hom vir “Die Groot Nederlandse Gedagte” – ’n verenigde Nederlande wat Holland en Vlaandere insluit. Keer op keer vind ek dit ’n magiese ondervinding om selfs oor hogere politieke en filosofiese gedagtes te kan gesels – ek in Afrikaans en Hubert in Vlaams – en ons verstaan mekaar byna perfek.
Soos ons ry deur die strate van Tervuren op pad na ons eerste klanktoets, wys Hubert op allerlei interessante Afrika-invloede in sy dorp – koning Leopold van België het ’n diepe liefde vir Afrika gehad en het die reuse-Afrika-museum opgerig, kompleet met ’n fontein bestaande uit die alleroulikste Afrikadiere wat water spuit terwyl hulle instrumente bespeel.
Aangekom by ons konsertsaal is ek in vervoering oor die hoë gehalte van musiek- en kunsfasiliteite in hierdie uiters eerstewêreldse land: die vleuelklavier is blinknuut, elke kabel en mikrofoon net die beste – vir ’n Suid-Afrikaanse musikant wat al dekades lank op die verhoog was, is dit voorwaar ’n geskenk.
Ek en Annari wil natuurlik byna uitpaas van stres in ons kleedkamer voor die vertoning – hoe gaan ons taal en musiek ontvang word? Sal mense ons verstaan? Wat sal gebeur as hulle geen aanklank vind nie …?
Ons stap op die reuseverhoog, verblind deur die kalklig. Ons speel ons harte uit, vertel van ons lewens in Afrika, ons mense, ons probleme en oorwinnings. Annari dra gedigte voor. Ons beide sing van die jare en jare wat ons buite Suid-Afrika deurgebring het en hoe ons altyd weer terugkeer na ons vaderland en moedertaal. Ons gooi ons harte oop vir 150 stuks Europeërs, gehul in die pikdonkerte aan die ander kant van daardie verblindende koue wit lig. Ons hoop vir die beste …
En dan, stadig maar seker, begin ons besef dat ons ons gehoor se ore laat spits; hul laat regop sit in hulle stoele, en hul verbeelding aangryp:
Annari kry dit reg om in een van haar liedjies die groot groep andertaliges te laat saamsing op haar Afrikaanse refrein. En ná die einde van ons vertoning kry ons dit reg om die hele gehoor dawerend te laat saamsing aan Afrikaanse volksliedjies soos “Bobbejaan klim die berg” en “Sarie Marais” – liedjies wat elke gehoorlid op skool geleer het!
En ons weet: ons gehoor is mal oor ons!
In die foyer ná die tyd word ons oorval deur byna elke liewe gehoorlid wat persoonlike staaltjies met ons wil deel oor een of ander verbintenis wat hulle het met Suid-Afrika en Afrikaans het: ’n hele paar het kinders wat in Suid-Afrika woon; ’n paar is Suid-Afrikaners wat deesdae in België woon; stories van reise na ons sonnige land word met ons gedeel; ons word selfs uitgenooi om iemand se lapa te kom kyk wat hy spesiaal gebou het sodat hy en sy gesin, asof hulle in Afrika is, deur wintersneeu en die flou Belgiese somerson, kan braai.
Dis vier dae voor ons volgende konsert. Met dankbare harte vol verligting en bultend van trots oor ons mooi taal, knak ons ’n botteltjie sjampanje wat uit Frankryk, deur Suid-Afrika, en tot weer in België saam met ons gereis het.
Annari Breed en DuPreez Strauss op die vliegtuig êrens bo Turkye, op pad na België
DuPreez se dakkamer in Hubert se huis – ’n klavier opgeslaan reg voor die venster wat uitkyk op die grys Vlaamse vlaktes
DuPreez Strauss en Annari Breed met konsertorganiseerder Hubert Keyaerts
Eerste klanktoets in die fantastiese De Warandepoort Ouditorium
Annari en DuPreez in hul kleedkamer voor hul eerste vertoning
’n Fantastiese eerste konsert wat trane, ’n geskater en ’n dawerende saamsingery ontlok het
De Warandepoort-foyer vol gehoorlede ná die vertoning
Vele groepfoto’s met gehoorlede wat net nie uitgepraat kan raak oor hul persoonlike verbintenis met Suid-Afrika nie
’n Botteltjie sjampanje (uit Frankryk, deur Afrika tot weer terug in België) word oopgeknak ná ons eerste suksesvolle vertoning.
- Die toer word deur die Vlaams-Zuidafrikaanse Cultuurstichting (VZACS), in samewerking met Marnixring (’n internasionale diensklub vir die ontwikkeling, bewaring en bevordering van die Nederlandse taal en kultuur), aangebied.
The post Afrikaans in die Laaglande-toerdagboek: inskrywing 1 appeared first on LitNet.