Titel: Stories van die kantlyn
Skrywer: Theuns Stofberg
Uitgewer: Zebra Press
ISBN: 9781770228931
Die oud-Springbokkaptein vertel in hierdie boek van interessante voorvalle uit sy lewe op en van die rugbyveld in die dae toe die fooitjie vir 'n tuiswedstryd R5 en vir 'n wegwedstryd R15 was.
Dit was ook in die dae voor lang skorsings vir ontoelaatbare spel, TV-skeidsregters wat voorvalle uitwys en toe jy nog 'n mediese briefie nodig gehad het voordat jy deur 'n reserwespeler vervang kon word.
Een van die voorvalle, waarin hy sy twee voortande verloor het, het hom as fisioterapeut goed te staan gekom wanneer 'n angsbevange kind sy pasiënt was. Met sy rug op die moeder gekeer het hy dan sy tandeplaatjie vorentoe gedruk en by sy mond laat uitpeul. Die kind het hom natuurlik tjoepstil geskrik en die ma het gedink hy het 'n wonderlike slag met kinders!
Stofberg spaar homself ook nie wanneer dit by skades en skandes kom nie, soos die nag toe hy vyf kilometer ver in trurat met 'n steeks Volksie moes ry. Of toe hy 'n fiets moes trap dat hy rook omdat hy nie geweet het die remme was gesluit nie. Daar was ook 'n noue ontkoming in die see en 'n nagmerrierit met 'n geleende sleepwa en talle ander gebeure wat sy lewe verryk het.
Die boek begin met sy stryd om van sy hakkelry ontslae te raak en maak dan wye draaie. Daar is ook interessante staaltjies oor medespelers en verskaf 'n bietjie insig in van die rugbypoetse wat gebak is, wie die ontvangers was, die groot stoutgatte en die grootste eter.
Lesers kry onder meer 'n interessante kykie na die inhoud van die rugbytoksak in die dae toe die "pynpolisie" nog net oor water en pleister beskik het. En oplaas weet ons ook uiteindelik presies waaruit die ou grote Louis Moolman se "opwarmsessie" bestaan het – iets waarvan ons baie gehoor, maar nooit die detail geken het nie.
Stofberg skryf onderhoudend, ook oor die wel en wee van 'n Springboktoerspan, soos die gesukkel met die rooi taal in van die lande. Anders as gewoonlik, kies hy nie die beste spelers wat saam of teen hom gespeel het nie, maar hy wei wel 'n hoofstuk aan die "Standbeeld vir die Onbekende Rugbyspeler" – spelers wat goed genoeg was, maar nooit die eer gekry het wat hulle verdien het nie. Een klassieke voorbeeld is Noël van Rensburg, wat 65 wedstryde op die reserwebank gesit het voor hy kans gekry het om vyf keer vir die Vrystaat te speel.
Stofberg – hy het op Grey skoolgegaan en ons weet dit omdat hy dit duidelik maak! – het 21 toetse gespeel en was in vier die kaptein.
Hy het sy kleure teen 1976 se All Blacks gekry en was tot met die betogertoer van 1981 in Nieu-Seeland 'n gereelde keuse in toetse teen sewe lande.
En dis juis die skraps verwysings na veral die All Black-toer en die "meelbom-toets" wat vir baie lesers 'n teleurstelling sal wees.
Dit was 'n toer wat teen geweldige teenstand onderneem was, een waarin die velde met doringdraad afgekamp was en die polisie hul hande vol gehad het teen betogers wat die wedstryde wou ontwrig. (Die tweede toerwedstryd moes gekanselleer word.)
Spelers moes vir hul eie beskerming dikwels by huisgesinne tuisgaan of selfs onder die paviljoen slaap en in die derde en laaste toets moes albei spanne koes vir meelbomme wat uit 'n vliegtuig op die veld gegooi was.
Daar was nog nooit so 'n toer nie en daar sal nooit weer een wees nie, en juis daarom sou 'n mens graag meer van die span en die spelers se wedervaringe wou weet, want daar moet 'n magdom onvertelde stories rondlê.
Dat daar te min insigte oor toere (en toetse) in die algemeen en te veel "alledaagse" stories is, is die een groot gebrek in Stories van die Kantlyn. Wat dit betref, is die boek 'n swakkerige skop kantlyn toe.
- Org Potgieter is 'n vryskut resensent, artikelskrywer en taalversorger.
The post Boekresensie: Stories van die kantlyn deur Theuns Stofberg appeared first on LitNet.