Die “trots Afrikaanses” van Stellenbosch, die laaste generasie wat in Afrikaans daar verder kon studeer, voel klaarblyklik nou vere vir die volgende geslagte wat nie hierdie voorreg sal hê nie.
Die mentaliteit van monokultuur, wat ook tot die verarming van die ekologie in die natuur gelei het, en al ʼn aanloop gehad het in die koloniale era, spoel nou oor na die kulturele dimensie van ons bestaan in hierdie land. Die tragiese gevolg van hierdie koloniale mentaliteit, soos Neville Alexander dit genoem het, is ʼn toenemende onverdraagsaamheid teenoor alles wat nie inpas by die groot gelykmaker van kulture nie.
Waarin die koloniseerder grotendeels geslaag het, was om ʼn gees van minderwaardigheid teenoor die inheemse tale en kulture te vestig, veral ook by die inheemse gemeenskappe self.
En nou, ten spyte van navorsingsresultate oor dekades wat die teendeel bewys het, word daar met eentonige reëlmaat ʼn aantal pseudo-argumente deur die “colonised of the mind” (Ngũgĩ wa Thiong'o) aangevoer om die hakke in te skop ten gunste van die monokultuur. Weens die beperkte ruimte, stel ek die opvattings net aan die orde.
Pseudo-argument 1: ʼn Mens leer ʼn taal die beste as jy dit terselfdertyd ook gebruik om ʼn vak te bemeester.
Pseudo-argument 2: Toegang tot kennis word ten beste verkry via ʼn hegemoniese (internasionale) taal.
Pseudo-argument 3: Kognitiewe akademiese taalvaardigheid is nie oordraagbaar van ʼn eerste na ʼn bykomende taal nie.
Die aanvaarding van sulke foutief bewese aannames lei dan ook daartoe dat verdere onwetenskaplike gelofies oor taal by diesulkes kan posvat en as argumente gebruik word om hulle uitsprake te probeer regverdig:
Pseudo-argument 4: ʼn Taal kan “bevry” word as dit nie meer nodig is om dit vir formele en hoër funksies te gebruik nie.
Pseudo-argument 5: Mense word “uitgesluit” van toegang tot kennis by ʼn instelling as ʼn ander inheemse taal ook as medium gebruik word.
Die goedgelowigheid van sulke pasbekeerdes oor taalsake wanneer dit gaan oor taal en die onderwys (en kulturele diversiteit), is byna lagwekkend, as dit nie so naïef en tot nadeel van soveel moedertaalsprekers in ons geknelde land was nie.
• Prof Ernst Kotzé, Port Elizabeth is voormalige Departementshoof: Afrikaans en Nederlands, NMMU
The post Die mentaliteit van monokultuur appeared first on LitNet.