Musiekgesprek: Naomi Meyer vra Herman van den Berg uit oor sy jongste album, Mahai.
Herman, jy is bekend as sanger van onder andere Jacques Brel se musiek in Afrikaans. Maar jy sing nie op jou album Mahai nie. Hoe dan?
Mahai is ’n album van akoestiese kitaarmusiek. My droom, toe ek ’n seuntjie was, was om klassieke musiek te komponeer. Ek het dit op skool egter nooit nagevolg nie, want ek het klarinet gespeel wat ’n solo instrument is en hom nie noodwendig leen tot komposisie nie. Toe ek uiteindelik die kitaar op universiteit opgetel het, het die gogga my ernstig gebyt. Aanvanklik was dit songs met maklike harmonie en vorm, maar deurentyd het ek probeer instrumentale komposisies op die kitaar te skep, meer vir eie vermaak en om my speelvernuf te verbeter. Na ek ’n paar Afrikaanse albums uitgebring het, het ek begin agtergrondmusiek maak vir reekse soos Binnelanders, en tydens die proses het ek besef dat instrumentale musiek iets is wat my nader aan die hart lê as wat ek gedink het. So die oorgang van sang na instrumentaal was vir my amper te wagte gewees. Mahai is die eerste kommersiële instrumentale album wat ek uitgebring het (ek het ’n paar ander niekommersiële albums wat deur internasionale musiekbiblioteke versprei word).
Ek sien op die omslag van die CD dat jou van verander is – dis nou Herman Bergman. Is hierdie ’n aanduiding dat jy wegbeweeg van sing?
Dit was ’n moeilike besluit. Ek het probeer om Mahai meer op die internasionale mark te rig, en dit sou verwarrend wees vir andertaliges om op Herman van den Berg se webwerf te beland, wat net Afrikaans is en op Afrikaanse musiek toegespits is. So Herman Bergman was vir my meer gepas vir die internasionale mark. Of ek wegbeweeg van sing? Ek moet erken dat ek moedeloos is met die Afrikaanse musiekbedryf en selfs ’n teësin in populêre Afrikaanse musiek ontwikkel het. Dit sal heelwat verg om my weer ’n Afrikaanse album te laat opneem, maar ek sê nie “nooit weer” nie. Mahai het baie natuurlik gekom en het met heelwat minder stres en onsekerheid gepaard gegaan, so ek gaan dit wel probeer opvolg met soortgelyke projekte. Hier is my nuwe webwerf: http://hermanbergman.com/
Kitaar is nie jou enigste instrument nie, of hoe? As jy Brel sing, hou jy ook van die trekklavier. Wat is jou eerste liefde?
Nee wat, op die trekklavier is ek maar net ’n tokkelaar! Ek speel hoofsaaklik kitaar en klarinet, maar ek kan so ’n paar ander instrumente met minder sukses ’n klank laat maak. My voorliefde op die oomblik is die klassieke kitaar. Ek hou van die beperkinge wat die kitaar op mens plaas, amper soos om te probeer fotografeer met net een vaste lens.
Watter luisteraar en watter omstandighede het jy in gedagte gehad toe jy dit gekomponeer het?
Ek skryf hierdie musiek vir myself en hoop maar dit val goed op die oor van luisteraars, maar die oorspronklike dryfveer agter die skeppingsproses is beslis vir myself en om amper ’n klankfoto te neem van ’n plek wat ek besoek het of ervaring wat ek gehad het. Ek probeer dikwels ’n atmosfeer vasvang. Ek hou nie van die idee dat dit agtergrondmusiek is nie (vir my is dit meer soos ’n foto as soos muurpapier), maar besef dat dit meesal so beluister sal word.
Hoe ontstaan ’n liedjie/komposisie vir jou?
Die wonder daarvan is dat dit enige tyd op enige plek kan gebeur. Soms is dit as ek iets op die kitaar probeer tokkel, maar heel dikwels is dit as ek nie naby ’n instrument is nie. Ek vind wel dat ek in ’n ontspanne atmosfeer moet wees vir die muse om my te besoek en om te reis ontlok ook heelwat idees. Ek glo vas dat dit iets is wat met jou gebeur, amper asof die musiek jou gekies het as ’n voertuig, in teenstelling daarmee dat jy dit laat gebeur.
Watse werk doen jy bedags? En wat is jou musikale agtergrond?
Ek het gekwalifiseer as meganiese ingenieur, wat my aan die lewe hou, maar musiek is my passie. Ek probeer die twee balanseer maar dit gaan soms moeilik. Ek het klarinet graad 8, en verder geen formele opleiding gehad nie. Ek sou bitter graag ’n kursus wou doen om my komposisievaardighede te verbeter, maar helaas, die tyd laat dit nie toe nie.
Hoekom maak jy musiek?
Want dit is wie ek is. Ek dink nie ek sal kan ophou nie.
Watter van die liedjies op Mahai is jou gunsteling?
"Modest Life" lê my veral na aan die hart. Dit was ’n uitdagende komposisie en nog moeiliker om te speel, wat seker ’n invloed het op mens se opinie, maar ek dink tog dit is een van my beter komposisies. Verder is "Timepiece", "Mahai", "Café Trieste" en "Grand Teton" ook van my ander gunstelinge.
Waar kan mense na snitte op Mahai gaan luister? En waar kan mense weer binnekort na jou gaan luister?
Op my webwerf of iTunes. Volgende jaar wag daar sover ’n paar optredes in Pretoria, George, Stilbaai en Stellenbosch. Die beste is om my Facebook-bladsy te like, waar ek die konserte en ander nuus bekend maak.
Wat kos hierdie album en waar kan mense dit bestel?
Dit is by Musica, Salon Musiek, op my webwerf en op digitale platforms soos iTunes beskikbaar. Die koste verskil, maar dis ongeveer R120.
The post Musiekgesprek: Tien vrae oor Mahai appeared first on LitNet.