Liewe leser
Elke jaar in die eerste week van Desember skryf ’n vriend van my ’n brief aan al sy vriende waarin hy ’n oorsig oor sy jaar gee.
Dit herinner ons almal aan die goeie en die slegte tye waardeur ons is, en dit gee hom die geleentheid om net rustig te sit en besin oor wat die afgelope jaar in sy lewe aangegaan het. Gewoonlik is daar gedeeltes oor sy werk, sy gesinslewe, sy kinders en sy troeteldiere (Bob en Maggie, vernoem na twee politici). Die laaste gedeelte is altyd ’n refleksie van sy gevoelens oor die jaar, en sy hoop vir die volgende jaar.
Dit het my laat wonder. As Suid-Afrika ’n persoon was, en boonop die briefskrywende, reflekterende, diepdenkende tipe, hoe sou haar brief lyk?
Ek het daai brief probeer skryf. Die waarheid is te depressief, het ek na die eerste paragraaf besef. ’n Fiktiewe oorsig, een met ’n gelukkige einde, is beter vir hierdie Kersgety. Hier is die resultaat.
Beste (voeg gerus jou naam hier in)
Sjoe, 2016 het verbygevlieg! Dit voel of my voete skaars grond gevat het van 2015 af.
Noudat dit rustiger begin word, het ek tyd om bietjie te dink oor die jaar wat amper verby is. Wat het in die laaste 525 600 minute gebeur?
Kom ons begin by die politiek.
My kinders is lankal diep ongelukkig met Jacob Zuma se manier van sake doen. Die ANC, omdat hulle die tipe organisasie is wat die menings van gewone Suid-Afrikaners ernstig opneem, het vroeg in Januarie ’n referendum gehou. Wou my kinders nog vir Zuma hê? Die resultaat was ’n dawerende "Nee". Zuma, as die verantwoordelike leier wat hy is, het binne 48 uur nadat die resultate bekend gemaak is, sy bedanking ingedien.
Die referendum het ook vrae gevra oor die tipe leier wat my kinders wil hê. Integriteit, in voeling wees met al die gemeenskappe, werksetiek, vermoë om onafhanklik van partypolitieke oorwegings op te tree was hoog op die lys van karaktertrekke.
’n Integriteitstoets is ingestel wat alle verkose lede, en veral presidente, moet slaag voordat hulle ingesweer kan word. Nie een van die voorgestelde kandidate kon die toets slaag nie. In ’n buitengewone stap het die parlement toe besluit om die uitgaande openbare beskermer, Thuli Madonsela, aan te stel as president.
Die rand het binne ’n week sodanig versterk dat dit nou op gelyke vlak met die Britse pond is. R1/₤1, R1/€2, R1/$4. Dis die eerste keer in my geskiedenis dat dit gebeur!
President Madonsela het ’n klomp veranderinge gebring wat buitelandse vertroue in my versterk het. ’n Deeglike oudit van alle kontrakte, politici en tenderpreneurs is gedoen met samewerking van forensiese ouditeurs en Interpol se gespesialiseerde korrupsie-eenheid.
Drie nuwe tronke moes in rekordtyd gebou word om al die skuldiges wat uitgewys is, te huisves. Vir die eerste keer, en met algehele goedkeuring van my kinders, word harde arbeid in hierdie tronke ingestel. Al drie tronke is in die Kalahari, waar die gevangenes geleer word om bakstene te maak om bouprojekte te ondersteun.
Daar is beslag gelê op Nkandla. Dit word nou gebruik as die hoofkantoor van die polisie se permanente korrupsie-eenheid.
Pres Madonsela het, in samewerking met die tesourie en die lede van parlement, ’n proses begin om staatsbesteding in te perk. Alle luukse voertuie vir ministers en senior staatsamptenare is teruggeneem en verkoop. Die opbrengs is gebruik om die bestaande infrastruktuur by skole en universiteite op te knap.
Alle amptelike vervoer vind nou plaas in Toyota Aygo, VW Up en Tata Indigo. Dis glad nie ongewoon om die president op haar bromponie te sien wanneer sy in Kaapstad tussen haar huis en werk reis nie.
Kaapstad is ook nou finaal gekies as setel van die regering. Alle ministeriële behuising in Gauteng, asook alle regeringsgeboue wat duplikasie van funksies teweegbring, is verkoop. Die opbrengs is gebruik om SASSA-gelde te verhoog na ’n bestaansloon van R4 000 per maand. Die besparings op besteding beteken dat hierdie tarief vir die volgende 5 jaar behou kan word.
Die Uniegebou is tot museum verklaar. Opbrengste uit museumbesoeke word in die SASSA-fonds geplaas.
Vyfsterhotelverblyf vir staatsamptenare is ook nou gestop. Pres Madonsela het die ministers van behuising en van openbare werke opdrag gegee om te verseker dat daar in elke dorp ’n blok HOP-huise beskikbaar gestel word vir gebruik deur ministers en ander staatsamptenare. Nie net bespaar dit geld nie, dit gee die ministers geleentheid om in kontak te kom met die lede van die gemeenskap wat hulle bedien. Om werkskepping te stimuleer, word die skoonmaak van die huise, die tuinwerk, asook voedselverskaffing uitgekontrakteer aan lede van die plaaslike gemeenskap.
Die speaker en die minister van verdediging het albei in trane uitgebars en hulle bedankings ingedien na hul eerste aand in die nuwe behuising.
Indien ministers oorsee moet reis, word net ekonomieseklaskaartjies uitgereik vir die minister en ’n maksimum van twee lede van sy of haar personeel. Behuising is in ons ambassade in die betrokke land. Enige ander uitgawes is vir die minister se persoonlike rekening.
Vir alle binnelandse reise moet ampsmotors gebruik word.
Die kabinet is ook gesny, aangesien daar te veel ministers is wat te min doen. Funksies is gekombineer. So is daar nou byvoorbeeld net een minister wat verantwoordelik is vir opvoeding van al my kinders.
Parlementslede word net betaal indien hulle vergaderings bywoon. Indien hulle betrap word dat hulle aan diens slaap, word hulle beboet met ’n dag se salaris. ’n Tweede oortreding is gronde vir ’n dissiplinêre verhoor, en ’n derde oortreding word met summiere ontslag gestraf.
Met die besparings wat bewerkstellig is, kon studente se agterstallige en uitstaande universiteitskulde kwytgeskeld word. Gratis onderwys vir alle bestaande studente vir die volgende twee jaar is ook ingestel. ’n Kommissie is aangestel om maniere te ondersoek waarop gratis onderwys permanent op alle vlakke moontlik gemaak kan word. #FeesMustFall het by die eerste vergadering van die kommissie formeel ontbind, en eksamens kon normaal voortgaan.
Daar was ook ’n indringende ondersoek na die werksaamhede van semistaatsinstellings om hulle volhoubaarheid te bepaal. UH-salarisse by SABC, Eskom en die poskantoor is met 60% gesny. Alle staatsamptenare en ministers moet prestasiekontrakte teken. In die geval van ministers moet hulle prestasie gemeet word deur ’n paneel wat altyd minstens twee lede van die publiek insluit. Die lede word met ’n lotery bepaal.
Pres Madonsela se gewildheid onder my kinders is op ’n ongekende 97%-goedkeuring. Sy is ook die eerste president wat die ondersteuning van al die politieke partye in die land geniet.
Landbou
Daar was voorspellings van droogte, maar goeie reëns dwarsdeur die jaar het daai kommer hokgeslaan. Al my damme is meer as 80% vol. Waterbeperkings is iets van die verlede. Rekordoeste word in alle sektore verwag.
In elke dorp word my kinders nou aangemoedig om oop stukke grond te gebruik om groente te plant en hoenders aan te hou. Dit gee hulle die kans om hulleself te voed, en terselfdertyd het dit ook ’n einde gemaak aan die onwettige besetting van eiendom.
Sport
Die Springbokke is onstuitbaar. Hulle het hierdie jaar nog nie een wedstryd verloor nie.
Bafana Bafana, Banyana Banyana en die Proteas het ook ongekende sukses behaal. Ons atlete slaan gereeld wêreldrekords.
Polisie en regspleging
Geweldsmisdaad het met 50% afgeneem. Die enigste misdaadstatistiek wat gestyg het, is korrupsie. Dis te verstane, met die spesiale Interpol-projek waarna ek vroeër in my verslag verwys het.
’n Samewerkingsooreenkoms is met Interpol gesluit om opleiding van die polisie oor te neem, wat hopelik daartoe sal lei dat my kinders van die beste opgelei in die wêreld sal wees.
Rasseverhoudings en nasionale trots
Sedert pres Madonsela se bewindsoorname is geen neerhalende kommentaar oor intelligensie, opvoeding, integriteit en dies meer teen die presidensie gemaak nie.
Sporadiese negatiewe rassekommentaar is elke keer in die kiem gesmoor deurdat lede van die oortreder se rasgroep spontaan protes aangeteken en die rassis uit hulle midde geban het. Ekonomiese boikotte van die rassis se besigheid, of dié van sy werkgewer, het ongekende vinnige verwerping van rassisme tot gevolg.
Sedert September is geen nuwe voorvalle van rassisme aangemeld nie.
Daar is ook ongekende trots in ons eie geskiedenis. Black Friday, Halloween, Plett Rage en ander na-apings van Amerikaanse kultuur en verbruikersfoefies het vir die eerste keer hierdie jaar nie veel aftrek geniet nie. Suid-Afrikaanse films, kultuurfeeste en literatuur beleef ’n bloeityd.
Arbeid
Minimumlone vir alle sektore is ingestel, en onderhandelinge vir beter werkstoestande is aan die gang. Vir die eerste keer vandat ek kan onthou, was daar hierdie jaar nie een werkerstaking nie.
Ekonomie
Rommelstatus is nie meer ’n bekommernis nie. Met al die besparingsmeganismes in werking, die wyse waarop korrupsie hanteer is, en hernude vertroue in my kinders se vermoë om beheer te behou, het al die agentskappe ’n positiewe aanpassing in hul uitkyk oor my gemaak.
Daar’s natuurlik nog heelwat wat gedoen kan word om my kinders ’n beter lewe te gee, maar ek is hoopvol. Saam kan ons veel vermag. 2017, glo ek, hoop ek, gaan vir my kinders ’n jaar van ongekende sukses, voorspoed en vreugde wees.
Geniet hierdie feesgety, ry veilig. Kom ons behandel mekaar met respek en deernis. Ons verdien dit.
Met liefde
Suid-Afrika
The post Suid-Afrika: (Fiktiewe) oorsig oor die laaste 525 600 minute appeared first on LitNet.