’n Week gelede het ek voorspel dat Trump nie die Wit Huis sal haal nie, en dat Zuma nie met ’n mosie van wantroue uit die kussings gelig sal word nie. Ek was een keer verkeerd hierdie week. Ek hoop met alles binne my dat ek op my tweede voorspelling ook verkeerd is wanneer daar Donderdag so ’n mosie voor die parlement aangehoor word.
Maar wat beteken Trump in die Wit Huis vir ons in Suid-Afrika, maar ook in die breër sin vir die wêreld?
Ekonomies is sy verkiesing op kort termyn goeie nuus vir ons. Die rand het alreeds vanoggend verstewig teen die dollar. As jy oorsee wil gaan, is vandag ’n goeie dag om jou dollars te gaan koop. Op lang termyn dink ek gaan ons probleme begin optel.
Trump se hele verkiesingstrategie was dat hy Amerikaners trots op hulleself wil maak, en intern fokus eerder as ekstern. In praktiese terme verwag ek dus dat noodhulp aan die buiteland (en Suid-Afrika was nog altyd ’n groot ontvanger van Amerikaanse vrygewigheid) selfs nog meer drasties ingeperk gaan word as wat die afgelope tyd gebeur het.
In ’n sekere sin behoort Trump se oorwinning nie ’n verrassing te wees nie. Die afgelope ruk was daar ’n opmerklike verenging van uitkyk in die Amerikaanse politieke, sosiale en juridiese sfeer. Lankgevestigde regte van vroue om voorbehoed en beëindiging van swangerskappe te verkry, is in sommige state opgeskort of ingeperk. Polisiegeweld teen minderheidsgroepe het dodelik geword. Sedert die Rodney King-geval in Kalifornië is daar net toenemend teen veral swart mans dodelike geweld deur die polisie toegepas. In bitter min van die gevalle is polisiemanne aangekla. Van dié wat aangekla is, word feitlik geeneen skuldig bevind nie.
Gayregte word in heelparty state ingeperk, en verlede jaar was daar aansienlike kontroversie rondom die regte van transseksuele om die badkamer van hul keuse te gebruik.
Obamacare, voorsiening vir die gesondheidsorg van mense wat nie privaat dokters kan bekostig nie, was onder konserwatiewes baie ongewild. Amerikaanse gesondheidsorg is onbekostigbaar vir enigeen wat nie ten minste middelklas is nie. Trump, met sy bevoorregte agtergrond, sal waarskynlik sover moontlik probeer om gesondheidsorg en enige beskermende wetgewing wat nie in die volgende twee maande deur Obama beveilig (ge-ringfence) word nie, ongedaan te maak.
Boonop het die Amerikaanse ekonomie die afgelope ruk deur ’n insinking gegaan. Heelparty mense is dakloos gelaat na die kredietskandaal. Dit het groter druk op die fiskus geplaas, en Amerikaners wat in staat is om belasting te betaal, het daardie druk begin voel.
Boonop is daar in die tydperk na 9/11 toenemende verdagmaking teen Moslems.
Op hierdie stadium kom Trump op die politieke verhoog. Hy is slaggereed om enigeen wat nie soos hy lyk nie, tot in die buitenste duisternis te verban, alles onder die vaandel dat Amerika weer Amerikaans gemaak moet word. Vir Trump en sy volgelinge beteken dit wit, ryk, heteroseksueel, manlik. Enigiemand anders is ’n teiken vir sy minagting. Selfs gestremde persone het alreeds in sy verkiesingsveldtog onder Trump se tong deurgeloop. Meksikane en enige ander immigrante is onwelkom in Trump se Amerika. Gerieflikheidshalwe vergeet hy dat sy vrou ’n immigrant is. Of anders reken hy die reëls wat vir die res van Amerika geld, is nie op hom van toepassing nie.
Trump is gevaarlik omdat hy geen respek vir menseregte het nie. Onder sy bewind sal daar waarskynlik ongekende inperkinge kom op alreeds gevestigde regte. Tensy hy hom omring van gematigde adviseurs, en daar is geen aanduiding dat hy dit sal doen nie, gaan die polisie ongebreidelde mag verkry om protes teen sy bewind te onderdruk.
Elke Amerikaanse president wat nog in moeilike ekonomiese tye aan bewind gekom het, het ’n oorlog begin. Oorlog was in baie opsigte gebruik as ’n ekonomiese hartstimulering, ’n taktiek wat ek vermoed Trump met oorywerigheid sal aanwend.
Sy buitelandse beleid was nog altyd onduidelik. Inderwaarheid het dit by tye gevoel asof hy maar net die eerste die beste ding wat in sy kop opkom, kwytraak wanneer hy daaroor gevra is. Sy houding teenoor die vlugtelingkrisis, Turkye, Sirië en die Koerdiese kwessie, veral, sal baie binnekort aanduiding gee van watter Amerika ons in die toekoms mee te doen sal hê.
Soos die man, sal dit waarskynlik ’n ongenaakbare, ontoegeeflike, heethoofdige boelie wees. Nie juis wat mens van ’n land met kernkragbomvermoë wil hê nie.
Die ou filosofiese vraag vra of ’n skoenlapper wat sy vlerke in een deel van die wêreld klap, ’n tornado in ’n ander deel kan veroorsaak. Ek ys om te dink aan die effek van ’n Trump-orkaan in die res van die wêreld. Beslis het ons nie in Suid-Afrika onder die huidige regering die tipe leierskap en diplomatieke betrekkinge wat ’n boelierige Trump die hoof kan bied nie.
Die beste waarop ons kan hoop, is dat ons leierskap landsbelange voor persoonlike belange sal stel wanneer hulle Donderdag moet stem.
The post Trump in die Wit Huis: hoe beïnvloed dit Suid-Afrika? appeared first on LitNet.