Week van de Afrikaanse Roman 2016 het aangebreek. Hier is nog inligting omtrent die fees.
Ena Jansen het op Woensdagaand die 14de September in Leuven omtrent haar boek Bijna familie gesels. Herman Meulemans deel sy indrukke van die aand, sowel as van die boek.
Bijna familie
Ena Jansen
Amsterdam, Cossee, 2016
ISBN 9789059366770
Bijna familie. De huishoudster in het Zuid-Afrikaanse gezin, van de hand van Ena Jansen, vertaald door Riet de Jong-Goossens, doet wat geen ander wetenschappelijk werk vermag. De literatuur die de Week van de Afrikaanse roman aanbiedt, bewijst dat de hokjes waarin literatuur wordt ingedeeld vaak geen steek meer houden. Fictie en non-fictie: de grens tussen beide is flinterdun. Bijna familie is natuurlijk non-fictie. De auteur-navorser zal het catalogeren van haar boek als fictie zeker beschouwen als een aantijging. Het boek beantwoordt aan de strengste wetenschappelijke eisen, zoals objectiviteit, geldigheid, betrouwbaarheid en herhaalbaarheid. Maar het is geschreven zoals een roman, die prikkelt, uitnodigt om aan een stuk door te lezen, en die overstroomt van sociologische verbeelding. Er is ongetwijfeld een hoge drempel om wetenschappelijke publicaties te lezen, maar van die drempel heb ik niets gevoeld wanneer ik dat sprekende boek van Jansen las, het boek dat startte als een onderzoeksproject maar in niets gelijkt op een onderzoeksrapport, integendeel, het leest als een spannende roman. Wat Jansen met haar pen doet, is een huzarenstuk. Het "wetenschappelijk verhaal" start met Krotoa, het jonge meisje dat Jan van Riebeeck onmiddellijk na zijn aankomst aan de Kaap in 1652 als kindermeisje in dienst nam, en met Armosyn, de slavin van wie het leven weergaloos is beschreven door Karel Schoeman. Maar dat is maar de aanzet. Het eindigt met de meer dan een miljoen zwarte vrouwen die twintig jaar na de afschaffing van de apartheid als huishoudster werken in een schemerzone. Zij zijn nog steeds scharnierfiguren tussen de zwarte en witte mensen. Daartussenin wordt de evolutie van de sociale conditie, huishoudster te zijn, als het hun bazen goed uitkomt: bijna familie, maar anders alleen maar meid voor alle werk, kristalhelder ontrafeld: historisch, empirisch, gestaafd met feiten en tellingen hoe het er aan toe gaat op het platteland, in steden en in het bijzonder in Johannesburg, met een kleurrijk palet van autobiografische verhalen en interviews. "Het boek is een mix van Zuid-Afrikaanse politiek-economische geschiedenis, stads- en migrantengeschiedenis en literatuurtheorie waarbij een groot aantal non-fictie en literaire teksten worden besproken." (blz. 342) De genderdimensie is alomtegenwoordig. Bij haar analyse van Black Peril, waarbij Johannesburg wordt geteisterd door seksuele aanvallen op witte vrouwen (1911-1912) en van de uitgestelde invoering van de pasjeswetten voor zwarte vrouwen (1956) toont Jansen aan hoe diep gender snijdt in de samenleving en hoe Verstehend zij daarmee omgaat, in de traditie van het beste fenomenologische onderzoek.
Ena Jansen (foto: Herman Meulemans)
Teks en foto's: Herman Meulemans
The post Week van de Afrikaanse Roman 2016: Bijna familie deur Ena Jansen appeared first on LitNet.